Wat een (nood)toestand

Aan het missiegebouw waar wij eten zit letterlijk een goedkope plastic (waarschijnlijk Chinese rotzooi) telefoon vast. De telefoon ontvangt alleen, en dan moet de stroom het doen. Het ding maakt een hoog, schril piepend geluid dat voor een tring door moet gaan. Dit is allemaal nog niet erg, wat wel erg vervelend is, is dat je wordt afgeluisterd.

Werner belt het nummer. Elize neemt op. Werner hoort Elize 'hallo hallo' zeggen en hangt op. Elize blijft aan de telefoon en spreekt kennelijk met iemand, die daarna snel ophangt. Het is dezelfde Big Brother die Klaas zijn stem doet vervormen, die verhinderd dat Arie niet door kan komen en dat alle telefoontjes uit Nederland in eens beginnen met een +251, of te wel een Ethiopisch nummer. En dit gebeurt niet alleen met de telefoon van de missie. Een Italiaan zei het Italiaanse woord voor dood en pardoes verdween de verbinding. Wij zijn blij dat Big Brother de Nederlandse taal niet zo machtig is.

U zult allen wel meegekregen hebben dat in Ethiopië de noodtoestand is uitgeroepen. Maar heeft u ook meegekregen waarom?

Zo niet, hierbij een korte samenvatting: stammenstrijd om macht en vrijheid!

Toen wij twee weken geleden uit Hawassa terugkwamen was er niks aan de hand, totdat de overheid besloot in te grijpen bij een, dan nog, vredig protest in een stad niet ver van de hoofdstad. De naam noemen wij niet, straks kunnen we ook niks meer, via de wifi, publiceren. Het gevolg van het ingrijpen was minstens 700 niet meer levende mensen. Een getuige vertelde ons iets over een helikopter. Hierop zijn er direct protesten in het hele land gestart, dus ook in Gambo.

De afgelopen twee weken waren best wel eng en spannend. Het begon met het in de brand steken van alle overheidsgebouwen in onze omgeving. Elke dag hoorde je het gejoel van een boze mensenmassa, dat was beangstigend. Met stokken liepen ze over het plein voor het ziekenhuis en schreeuwden leuzen over vrijheid. 

Ze staken alle politiegebouwen in de brand, alle houtkapbedrijven zijn in vlammen op gegaan en de weg, de levensader, is geblokkeerd. 

Elke dag hoorden wij schoten, roken wij vuur en zagen wij rook. Het ziekenhuis liep leeg. Iedereen bleef veilig thuis. De groep protesterenden groeiden. En na vier dagen ronselen stonden er ineens minstens 1000 man te zingen in het plein. Wij bleven binnen. Ondertussen hadden we onze rugzak al gepakt, met het hoognodige, en hadden enkele dingen in het huis verborgen, bang dat ze binnen kwamen. Het gejoel hoorde je door het dal komen ook 's nachts. Dus elke avond barricadeerden wij de deur. 

De missie bleek een veilige haven te zijn, totdat ze 10 dagen geleden, op donderdag besloten om de missie binnen te komen en de geweren van de bewakers te pakken. Op dat moment belden wij de Nederlandse Ambassade.

Deze kan/mag niks voor ons doen. Aangezien de weg dicht is, kunnen ze ons niet halen.

Vrijdag, 7 oktober, kwamen ze weer, de protestanten. Dit keer kwamen de dorpsoudsten naar ze toe en kwam er een vergadering. Werner stond op 10 meter afstand te kijken naar geweren en speren. Ze beloofden plechtig het ziekenhuis en de bijbehorende gebouwen en mensen met rust te laten. Nu gingen ze naar A.N. Om te vechten. Tegen de overheid. Met speren en 4 geweren.

Ondertussen was de stroom uitgevallen. 

Het fijne van de gevechten hebben we nooit gehoord, maar in de plaatsen K. en A.N. is gevochten. Beide plaatsen liggen 20 km van ons af. 

Op vrijdag en op zaterdag kwamen er veel mensen met schotwonden binnen. Samen met de chirurg werd de botte zaag in botten gezet van mensen, wiens onderbeen letterlijk aan flarden was geschoten. Zij werden dan 20 km lange weg gedragen naar ons ziekenhuis. Wij amputeerden benen en armen. Dit heeft deze mensen wel gered, maar deze jongemannen kunnen nooit trouwen, nooit fatsoenlijk werken, zijn gedoemd te eindigen in armoede. Ze zijn hun been verloren voor de hoop van de massa.

Het was dom! Zo fokking dom! Met je speer tegen een uitgerust leger! Of zit de woede zo hoog? Het was ook het einde van het gejoel en het gezwaai met stokken!

Maandag stopte het water ermee. Dat was het teken om nogmaals de Nederlandse ambassade te bellen, want geen patiënten, geen stroom en geen water, dat was de figuurlijke druppel. 

Na 45 minuten en 4 verschillende mensen en 4 keer hetzelfde verhaal hadden we waarschijnlijk 0 op het request. Te gek!

En dan krijgen we in eens een telefoontje van de ambassade dat er een auto voor ons klaar staat in A.N.. Het is alleen 17.00 uur en 18 km lopen, om 18:30 is het donker. Dus dat hebben wij niet gedaan. Dat begrepen ze niet. Vervolgens kregen we het nummer van Teddy, een lokale Ethiopiër die als verlengde arm op locatie voor onze overheid werkt. Teddy begreep het ook niet echt. Teddy gaf wel het nummer van de lokale inlichtingendienst en die belden wij woensdag, toen de situatie nog steeds somber was. Deze man belde terug dat hij het begreep en dat er nu mensen werden gestuurd om de weg open te maken. 's Middags zaten wij rond de tafel met 25 militairen, volledig bewapend. De weg was open.

En dat moest ook, want sinds dinsdag is het ziekenhuis officieel dicht! Geen stroom, geen water, nauwelijks medicijnen!

25 militairen, zwaar bewapend, dat was ook niet echt fijn, maar goed, de weg was open, dus er kon weer voedsel komen. De prijs van rijst was hier al 3 keer gestegen en het normale leven kon weer op gang komen. Toen woensdagavond, vorige week, de eerst public transport bus, 3 uur nadat het leger was gearriveerd, het plein op kwam rijden, was iedereen weer blij.

Wij durven er vergif op in te nemen dat zeker 90% van de mensen de overheid rauw lust, maar wij weten ook zeker dat ze nu in zien dat ze dom zijn geweest en hun eigen stroom, hun eigen water en hun eigen ziekenhuis de das om hebben gedaan.

En toch was er nog 1 man die nog dommer was. De man van een vrouw die een keizersnede nodig had. Deze vrouw is zwanger van een tweeling, die dwars liggen, die er nooit uit gaan komen. Aangezien de generator bijna leeg was, konden wij geen keizersnede meer doen en wij verwezen hun al 3 keer door. Gisteren was hij weer bij ons. 

Wij spraken met de zwangere dame. Ze vertelde ons dat hij niet naar Shashemene wil. Nogmaals leggen we uit dat het lab het niet doet, dat er geen bloed is, dat er geen brandstof is voor de generator, dat zij echt naar Shashemene moet gaan, want anders gaat de tweeling en zij dood. De man weigert. Dan komt haar broer, die spreekt Engels en wij kunnen overleggen. Hij is apotheker en begrijpt het probleem. Hij is boos op zijn zwager. Hij neemt zijn zus naar Shashemene.

Een klein verhaal in een grote boze mini oorlog.

Elize was met haar mannelijke collega, in de apotheek werkzaam deze afgelopen twee weken en heeft stap voor stap gemerkt dat vrijwel alles op is.

Woensdag kwam ook de stroom terug, dus konden we weer 'bellen'. Sinds gisteren is het openbaar vervoer officieel terug en namen wij de bus naar Hawassa. Even weg uit deze gekte. Onderweg zagen we heel veel militairen en zagen wij hoe erg de weg was geblokkeerd geweest door bomen, vernielde bruggen, etc.

Wij zijn nooit in fysiek gevaar geweest. Gelukkig niet. Maar wij konden ook niet weg. Het beperkt voelen in je vrijheid is iets wat wij niet kennen in Nederland. Dit was voor het eerst dat wij protesten en woede zagen in een mensenmassa. Dit was de eerste keer rennen naar de deur en deze sluiten. Dit was de eerste keer schoten horen. Dit was de eerste keer schotwonden zien.

Dit was de eerste keer blijven en helpen, terwijl het hele ziekenhuis de benen nam. De lokalen konden de weg wel aflopen, wij blanken niet. Dit was ook voor de eerste keer blijdschap zien van moeders die in deze periode een kind ter wereld brengen.

Laat het de laatste keer zijn....

Elize en Werner

PS: afgelopen donderdag werd er nafta, brandstof voor de generator gehaald. Hierdoor doet de waterpomp op het plein en in het ziekenhuis het weer.

PS2: gisteren werden de eerste nieuwe medicijnen gehaald

PS3: in het hele land doet internet het niet, wij lezen graag uw reactie, over een aantal weken